ArbDoge AI Nedir
Sıfırdan uzun yolculuğa doğru uzanabilecek farklı bir fikir.
Arbdoge hiç kimsenin beklemediği bir anda, Arbitrum airdrop’u alan kişilere, ikinci bir airdrop yaparak tokenlerini topluluğa dağıtarak başlayan bir kripto para projesidir.
Bu proje ilk başta birçok kişi için scam olarak gözüksede, zamanla insanların onu tanımasıyla birden popülerliğe ulaştı ve bu algıyı yıktı. Arbdoge’nin bu popülerliğe ulaşmasının sebebi bir tesadüf değildi, sadece bazı mantıklı strateji adımları atmasıydı.
1. Adım: Sadece topluluğa dağıtılan ve ekip payı olmayan para politikası
Arbdoge, ilk tokeni olan AIDOGE’nin %100'ünü hiçbir ekip payı olmadan topluluğa airdrop sistemiyle dağıttı. Bu adil dağıtım biçimi ve ekibe hiçbir pay gitmemesi, Arbdoge’nin tüm dikkatleri üzerine çekmesinin ilk adımıydı.
2.Adım: Hepimiz Neo’yuz
Arbdoge ekibi, ortaya çıktığı günden bu güne kadar, ekosistem üzerinde olanların çıkarlarını korumak için sonsuza kadar savaşacaklarını söylemiştir. Bu yolda, ArbDoge etrafında olan herkesin Neo, yani bir Arbdoge destekçisi olduğu misyonu yüklenmiştir. Toplulukta buna cevaben, hepimiz Neo’yuz veya teşekkürler Neo şeklinde karşılıklarını vermiş, bu şekilde bireysel kişiler ve proje arasında anlamlı bir enerji bağı kurulmuştur. Bu durumda Arbdoge’nin güçlü bir topluluk projesi olmasının ve sadık kullanıcılarının olmasının ve ilgiyi üzerine çekmesini sağlayan ikinci bir adımıdır.
3. Adım: Deflasyonist Para Politikası
Normalde kripto paraların arzı, sıfırdan veya belirli bir noktadan başlayarak artma eğiliminde olurlar. Bu durum sürdürülebilirlik açısında oldukça yararlıdır. Ancak ArbDoge ekibi, AIDOGE üzerinde alışılagelmişin dışında bir şey yaparak, tek seferde tüm arzı dağıtarak, arz azalması yönüne doğru hareket başlattılar. Yani AIDOGE’de arz artmak veya sabit kalmak yerine, hiper deflasyonist bir yapıda azalmaktadır. Bu durumda, fiyatı artacağı düşüncesini tetiklediği için üzerine ilgi çekmektedir.
AIDOGE bu durumu DEX işlemlerindeki %15'lik komisyon yardımıyla sağlar. %15 komisyonun, %1'i doğrudan yanar, %3'ü geliştirmeye, %2’si likidite sağlayacılara, %3'ü Şanslı Ödüle, %2'si fona, %1'i AIDOGE stake edenlere, %3'ü AICODE stake edenlere gider.
AIDOGE, insanların %15'lik vergiden kaçacaklarını bildiği için, ilk başta %15'lik vergi kesintisinin teşvik edilmesi için, Lucky Drop olarak adlandırdığı, DEX’ten aldığınız AIDOGE miktarı kadar size bilet hakkı tanıyan ve ödül olarak Arbitrum kazanma şansınızın olduğu bir oyun tasarladı. Bu yüzden, şansını denemek isteyenlerin yaptığı alımlarda, %15 vergi kesintisi çalışıyordu. Ancak şansını denemek istemeyen yüksek bir çoğunluk CEX borsalarda hacim yaptığı için, ArbDoge ekibi ikinci token’i olan AICODE’u devreye aldı.
4. Adım: AICODE
AICODE Arbdoge ekosisteminin temel yakıtı olan yeni bir tokendir. AIDOGE’dan farklı olarak vergi kesintisi yoktur ve arzı sıfırdan başlayarak 21 milyonda bitecek şekilde sınırlandırılmıştır.
AICODE iki şekilde üretilebilmektedir. Bunlardan birincisi, AIDOGE’lerinizi doğrudan yakarak, karşılığında AICODE alabileceğiniz madencilik sistemidir. Toplam 21 milyon adet AICODE arzının %60'ı Burning Mining’e ayrılmıştır.
AICODE’un ikinci üretim yöntemi ise Trading Miningdir. Bu yöntemde, fee kesintisi hariç 500$’dan fazla Camelot V2 üzerinden AIDOGE aldığınızda, günlük alınan toplam tutar ve sizin aldığınız tutar üzerinden bir denklem oluşturulur. O gün dağıtılan Trading Mining ödülünden oranınıza göre gün sonunda pay alırsınız. Arzın %40'ıda Trading Mining’e ayrılmıştır.
Temel olarak bu 4 farklı özellikten dolayı Arbdoge, piyasanın ilgisini üzerine çekmeyi başarmıştır.
En Önemli Soru: AIDOGE varken AICODE’a ne ihtiyacımız var?
Arbdoge üzerine ilgi çekmesine çekti ancak bazı kullanıcılar içinde kafalarda soru işaretleri oluşturdu. Hemen onlar için yukarıdaki temel soruyu açıklamaya çalışalım.
Arbdoge ekibi, AIDOGE’un deflasyonist yapısının çalışabilmesi, vergi sisteminin ve ekosistemin sürdürülebilir olabilmesi için 2 token tasarlamıştır. AICODE’un olmadığı senaryoda, AIDOGE’ler vergilerin olmadığı CEX’ler üzerinden ticari faliyet göstereceği için, hem arz yakımı olmayacaktır, hemde ekosistem üzerinde %15'lik dilime ayrılmış dağıtım yapılamayacaktır. Bu yüzden Arbdoge ekibi, AIDOGE’lerinizi destekleyen DEX’ler üzerinden dolaşıma sokmanızı ve sistemin istenildiği şekilde çalışmasını sağlamaya çalışmaktadırlar. 2 farklı tokenin olmasının tek sebebi budur.
En Önemli İkinci Soru: Hangi token üzerinde olmak daha mantıklı?
AIDOGE’nin tasarlanış amacı, ekosistemi sürdürülebilir kılmak, staking ödülü kazanabilmek ve AICODE üretebilmedir. AICODE ise ekosistem üzerinde inşaa edilecek olan yerlerde kullanacağımız yakıt olacaktır. İki tokenin amaçları birbirlerinden farklı olsalarda birbirleriyle tamamen bağlantılıdırlar ve çoğunlukla fiyat hareketleri korele ilerleyecektir çünkü;
AICODE üretmek isteyenler, ya AIDOGE almak zorunda olacaklardır yada AIDOGE yakmak zorunda olacaklardır. İki senaryodada, AIDOGE fiyatını olumlu yönde etkiler. AIDOGE’lerin fiyatı arttığında, işlem hacmi artacağı için, AICODE stake edenlere daha çok ödül gitmeye başlar ve AICODE’da fiyat artışından payını alır. Bu yüzden bu 2 token farklı amaçlara hizmet etselerde ve doğrudan ama birebir birbirlerine dönüşüme sahip olmasalarda, sürekli korelasyon içinde olacaklardır. Ayrıca, Arbdoge ekibi, iki token sahibininde çıkarlarını eşit olarak korumaya çalışacaklarınıda belirtmişlerdir.
AICODE’un Para Politikasına Derinlemesine Bakış
AICODE enflasyonist bir varlıktır ancak zamanla enflasyonu azalma eğilimindedir. Bundan dolayı AICODE’un ilk çıktığı günlerde dengelenme sürecine kadar fiyat düşüşü için uyarıda bulunabiliriz.
Yukarıdaki tabloda AICODE’un salınımını ve aylık Enflasyon hesabını görmekteyiz. AICODE ilk 2 ay 8x ödül oranıyla enjekte edildiği ve arz sıfırdan başladığı için, en yüksek enflasyon bu döneme aittir. 2 ay sonunda, ilk halving gerçekleşir, ödül 4x orana ve aylık enflasyon %25 seviyesine düşer. 5 ayın sonunda ise bir ödül daha düşüşü daha gerçekleşerek, aylık ödül miktarı 1x’e ve enflasyonu %3.5 seviyesine geriler.
Yıllık bazda enflasyona baktığımızda ise, 1 sene sonra AICODE’un enflasyonu %34 seviyesine iner. 2 yıl sonra %25'in aşağısına düşüş başlar. Genel olarak arzın tamamı 10 yılda enjekte edilir.
Burada belirtmemiz lazım ki, AICODE’un enflasyonu fiyata etki eden tek faktör değildir ancak ilk dönemlerde en önemli faktördür. Arbdoge ekibi bunu bildiği için AICODE’un enflasyondan çok fazla etkilenmemesi için, AIDOGE’un işlem vergilerinin önemli bir kısmını AICODE staking ödüllerine ayırmıştır. Böylelikle satış baskısı biraz daha azaltılmaya çalışılmıştır. Ancak yinede ilk 1–5 ay, AICODE’un fiyatı olağandışı hareketlere sahip olabilir.
ArbDoge ve Arbitrum Bağlantısı
Arbdoge, tüm Layer 2'ler içinde, %70'e yakın kapitülasyona sahip Arbitrum ekosistemi üzerine kurulmuştur. Arbitrum, görece hızlı, fazla dapp’e ve düşük fee’ye sahip olmasından dolayı, hem şimdi en çok kullanılan hemde geleceği oldukça açık olan Layer 2 platformudur. ArbDoge’nin bu ekosistem üzerinde olması, geleceği için birçok dapp’le, ucuz ve hızlı bağlantı kurması açısından oldukça büyük potansiyele sahip olabilir. Ayrıca ağın popülerliği devam ederse, bu ağ üzerindeki projelerede para enjektesi daha çok artacaktır.
Arbdoge’den sonra onu kopyalayan birçok proje olmasına rağmen, şuan da Arbitrum ağı üzerinde, Arbdoge kadar parlak fikirleri olan başka bir proje daha duyurulmamıştır. Bu yönden Arbdoge bir ilktir ve bunu iyi kullanabilirse, daha iyi noktalara gidebilir.
Arbdoge’nin Dezavantajı
Her ne kadar parlak fikirlerle gelmiş olsalarda, adının Doge’den esinlenmesi, Arbdoge’yide, Dogecoin’in bir klonu olarak göstermektedir. Son dönemlerde hiçbir özelliği olmamasına rağmen, özgün bir isim ve karakterle çıkan Pepe adlı proje, Arbdoge’ye göre 10 kat daha fazla marketcap payı almıştır. Bunun sebebi, özgünlükten kaynaklı olabilir. Belki Arbdoge farklı bir isimle ortaya çıkmış olsaydı, biraz daha fazla değer görebilme ihtimali olabilirdi diyebiliriz.
Final
Arbdoge bu satırları yazdığımız güne kadar iyi bir yol aldı diyebiliriz. Bundan sonra ki başarasının en temel faktörü AICODE’un kullanılma oranı olacaktır. Eğer AICODE’lar birçok dapp’le etkileşime girebilirse, ArbDoge’ninde tasarladığı sistem sorunsuz çalışmaya devam edecektir. Bu durumda da, AIDOGE arzının yakımı devam edecek, fiyat tetiklenecek ve proje üzerine ilgi artarak devam edecektir.
Cihat Öztürk
